روز ششم نوامبر فیلم کوتاهی درباره گزارش آزارهای جنسی در وسایل نقلیه عمومی در صفحه فیس بوک ایران وایر منتشر شد. فیلمی که با همکاری سازمان حمل و نقل لندن، پلیس و شبکه اجتماعی «تامبلر» تهیه شده و خبر از این می داد که این سه نهاد، در یک حرکت مشترک، امکان گزارش دهی برای آزارهای جنسی در وسایل رفت و آمد عمومی در این شهر را فراهم کرده اند.
این ویدیوی کوتاه با استقبال گسترده خوانندگان ایران وایر روبرو شد و محصول این استقبال، به اشتراک گذاشتن تجربه هایی بود که هر کدام از خوانندگان به تلخی از سر گذرانده بودند.
گروه نخست زنانی هستند که تجربه های تلخشان را به اشتراک می گذارند؛ به آسانی می شود گفت در ایرانی به ندرت زنی وجود دارد که حداقل یک بار تجربه تلخ آزار جنسی خیابانی را از سر نگذرانده باشد تا جایی که به گفته یکی از کاربران، وقوع و تجربه آزار جنسی به حدی عادی است که تقریبا جزو تجاوز به محدوده فرد تلقی نمی شود.
«اکرم قیصری» یکی ازکاربرانی است که ماجرایی تلخ را روایت کرده است:« يادمه وقتي پسرم دو ساله بود و توي بغلم خواب بود. با هر دو دستم او را گرفته بودم و هيچ قدرت دفاع نداشتم يك نفر توي كوچه تلاش مي كرد كه به باسنم دست بزند و من خودم را به ديوار چسباندم و فقط جيغ كشيدم بچه ام از خواب پريد و او هم با من گريه مي كرد. هر وقت يادم مي آید پر از خشم مي شوم؛ يعني اخر نامردي و بي وجداني بود.»
زهرا حسینی هم از تجربه آزار جنسی در یک سوپرمارکت حرف می زند: «یادمه ۱۶ سالم که بود در ایران همچین اتفاقی برای خودم افتاد. مغازه لبنیات فروشی خواستم پول جنس ها رو بپردازم یه نفر از پشت حسابی خودش را به من می مالید، خیلی شلوغ بود و نمی شد فاصله گرفت. »
«مینو علی نقلی»، از روشی دفاعی در قبال آزارهای خیابانی می نویسد که برایش کاربرد داشته: «متاسفانه در أيران اگر اعتراض كني بيشتر موقع ها مقصر شناخته ميشي. من راه حل خيلي خوبي پيدا كرده بودم، يك كمي خياطي بلدم و هميشه تو كيفم چند سنجاق قفلي داشتم. وقتي به اين مواردها برخورد ميكردم، سنجاق را باز ميكردم و نوك انرا به طرف مقابل مي گرفتم، باور كنيد خيلى خوب كار ميكرد. به دوستانم هم ياد داده بودم.»
تقریبا غالب کاربران زنی که زیر این پست اظهار نظر کرده اند به این نکته اشاره کرده اند که به دفعات تجربه آزار جنسی خیابانی را از سرگذرانده اند. مهسا موسوی کامنتش را با این سوال شروع می کند که «كدوم خانومی هست كه همچين چيزى رو به دفعات تجربه نكرده باشه؟وچه احساس بد و وحشتناكى به آدم دست ميده كه تا روزها آزار ميده فكرش هركسى رو ؛ واقعا فقط يه بيمار جنسى از لمس يه غريبه تو خيابون لذت ميبره.»
«باران راد» هم نوشته فقط زمانی که چهارده ساله بوده، یک موتورسوار از پشت او را لمس کرده و بعد از این اتفاق تا ساعت ها احساس لرز و لکنت زبان رهایش نمی کرده است. تعدادی از کاربران فیس بوکی به دیگران توصیه می کنند که در قبال این قبیل دست درازی ها سکوت نکرده و از خودشان واکنش نشان دهند. به نظرمی رسد از نظر این عده، واکنش فردی بهترین جایگزین برای جای خالی برخورد قانون و مراجع انتظامی است.
فیروزه گلسرخی پیشنهاد می کند زنان در مقابل چنین آزارهایی به هیچ وجه سکوت نکنند «من با بلندترين و خشن ترين شكل ممكن اعتراض مي كنم. اصلا هم نميترسم كسي بگه اشكال از منه، چون بقيه مردم همه حكايت را مي دونند. به دخترهايم هم تاكيد مي كنم که بلند و رسا واكنش نشون بدن. »
یک مخاطب ایران وایر تجربه متفاوتی دارد، او در مسیر کاشان به قم و و زمانی که چهارده ساله بوده در یک اتوبوس برون شهری توسط یک شیخ به ظاهر محترم مورد آزار قرار گرفته است: «دقیقا صندلی پشتم یه شیخ خیلی محترم نشسته بود، تا قم این آقا شیخه منو دیوونه کرد، همش با دستش از بغل صندلی به شونم سیخ سیخ می کرد یا از پائین با پاش، عوضی چه احساس بدی بهم داده بود حالم بهم می خورد.»
عده بیشتری از کامنت گذاران به این نکته اشاره می کنند که در صورت نشان دادن هر نوع واکنشی مورد قضاوت قرار می گیرند. به گفته بهار صادقی «در ایران اگه یه زن بروز بده که همچین سواستفاده ایی شده ازش، اول از همه خودش مواخذه میشه که چرا چادر سرش نکرده است.»
مقصر قلمداد کردن قربانی، تفکر غالبی است که زنان را از هر نوع دفاع و واکنشی منصرف می کند. تفکری که عده دیگری از کامنت گذاران زیراین پست، به شکل علنی از آن دفاع می کنند. اینکه کرم از خود درخت است؛ غالبا تفکری مردانه است و بر پایه آن، گروهی بر این باورند که سر و وضع و لباس فرد آزار دیده می تواند در بروز این اتفاق موثر باشد. به عبارتی آنان به عارضه «کرم خودِ درخت» یا «بخشی از تقصیر به گردن قربانی است» باورمندند و کارشان سرزنش قربانی، به جای تنبیه تجاوزگر است.
مرتضی باجی در پاسخ به خانمی که تجربه یکی از آزارهایش را نوشته، می نویسد:« کار زشتی بود. در کل سگ صفت بوده. ولی یکم فکر کنیم شاید ما کمی ایراد داریم. اول خودمان را درست کنیم»
بروس علی هایزنبرگ نوشته است: « خانم هم زیاد بدش نمی آید» و «حامد اورتون» خطاب به خانمی که در این مورد معترض بوده توصیه می کند: « شما حجابتان را درست کنید، مانتوهای تنگ نپوشید و ما مردها را تحریک نکنید تا خودتان راحت باشید.» این کامنت هم از علی اردکانی است: «مثل آدم برو توی خیابان تا کسی جرات نکند بیاید به سمتت.»
در کنار تعدادی از کامنت گذارانی که نسبت به بروز این اتفاق اظهار انزجار می کنند، دسته دیگری هم به ناکارآمدی گزارش دهی در مورد آزارهای جنسی در خیابان در ایران اشاره می کنند. این که پرونده های زورگیری و تجاوز که مدارک متقنی هم دارند راه به جایی نمی برد؛ چه برسد به آزارها و لمس بدن یا تعرض جنسی در خیابان یا وسایل نقلیه عمومی.
یک مخاطب ایران وایر به این نکته اشاره می کند که قربانی راه به جایی نمی برد چون امکان اثبات این تعرض وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد، اهمیت چندانی ندارد: «چه را گزارش میکنند؟ مثلا به پلیس میگن یکی تو مترو انگولکم کرد، خوب کی کجا عکسی ازش دارن؟ یا بلافاصله با دوربین داخل کابینو چک میکنن؟ یا چی؟ تو کشوری که تو روز روشن زور گیری می کنن و متواری می شن این جور کارا خیالی بیش نیست تاره اگه بعدا به دختره نگن میخواستی با حجاب و چادر بیای بیرون و مقصرش کنن.» کاربر دیگری هم در تایید می نویسد: « به دختر 8 ساله تجاور کرده بودند و پلیس هیچ کاری نکرد، چه برسه به یه انگل توی اتوبوس.»
پیمان شیطان اظهار نظرکننده دیگری است که بر این باورت است که:« در ایران آزار جنسی رو میخواین به کی گزارش کنین؟ همونا که خودشون مریض جنسی هستن؟ همونا که میگن کرم از درخته؟ همونا که تازه گزارش بدی، میگن خودش با پای خودش اومد تو تور؟»
اما در میان اظهارنظرها، تجربه مردانی است که تجربه آزار جنسی شان را با دیگران در میان گذاشته اند، هم جالب توجه است.
«بنیامین قلی زاده» می گوید او که یک مرد است بارها آلت مردانه را در مترو و اتوبوس حس کرده، چه برسد به زن ها و اینکه ملت ایران بعد از سی و هفت سال تربیت اسلامی الان به زامبی تبدیل شده اند. «سورنا فریاس» و «سینا»، سینا هم از تجربه آزار جنسی خیابانی می گویند. سینا می گوید در دوران نوجوانی اش این اتفاق را تجربه کرده است: « یادمه یه روز تو مرکز شهرمون وقتی داشتم از مدرسه دوران راهنماییم با یکی دوتا از دوستام برمی گشتیم خونه، یه مریض جنسی که سنش بالا بود، دنبال ما بود و حرفایی بهم می زد که در اون سن، واقعا واسم تعجب آور، چندش آورو آزاردهنده بود. حالا من که مذکر بودم همچین اتفاقی برام افتاد، چه برسه به خانم ها.»
ایران وایر در تلاش است راهکارهای رسانه ای برای گزارش آزار جنسی در ایران تدارک ببیند. به همین جهت مخاطبان ایران وایر می توانند اگر راه حلی به ذهن شان می رسد، با میان در میان بگذارند.
No comments:
Post a Comment