آیا سوئد کشوری پرگناه است؟
در میانه‌ی قرن بیستم تمام جهان سوئد را پرگناه‌ترین کشور دنیا می‌شناخت. اوا لننه‌من درباره ی سه دهه آزاداندیشی که سوئد را از بنیان تغییر داد، توضیح می‌دهد: الان ما در نمایشگاه “گناه سوئدی” در موزه‌ی الکل هستیم. اولین چیزی که توجه ما را به خود جلب می‌کند یک عکس بزرگ از دو نفر است که روی چمن دراز کشیده‌اند و آماده‌ی بوسیدن یکدیگر هستند. این عکس صحنه‌ای از یک فیلم به نام “او یک تابستان رقصید” ساخته‌ی آرنه متسون است. این فیلم که در سال ۱۹۵۱ ساخته شد یکی از دلایلی‌ست که بحث درباره‌ی موضوع “گناه سوئدی” آغازشد.
در حقیقت فیلم “او یک تابستان رقصید” آغازگر اسطوره‌سازی درباره‌ی موضوع “گناه سوئدی” بود. در این فیلم برای نخستین بار در تاریخ فیلم‌سازی سوئد یک صحنه‌ی جنسی میان دو جوان مجرد رخ می‌داد. البته تصویری از رابطه‌ی جنسی بین این دو جوان نشان داده نمی‌شد اما به هرحال این فیلم با این ساختارشکنی موفقیت بزرگی در سوئد و نیز خارج از سوئد به‌دست آورد.
چهار سال بعد از ساخته‌شدن این فیلم یعنی در سال ۱۹۵۵ آموزش مسائل جنسی در مدارس سوئد اجباری شد. این تصمیم سوئد، جهان را شکه کرد. در این زمان روزنامه‌ی “تایم” در بریتانیا گزارشی منتشر کرد که در آن سوئد کشوری روبه‌زوال توصیف شده‌بود. جو دیوید براون، روزنامه‌نگار این نشریه اظهار کرده‌بود که هیچ کسی تلاش نمی‌کند تا به جوانان سوئدی بگوید که رابطه‌ی جنسی پیش از ازدواج اشتباه‌است و زنان ازدواج‌نکرده‌ای که مادر شده‌اند، نفرت‌انگیزند.
اوا لننه‌من در این باره می‌گوید: به این ترتیب با این مثال می‌بینیم که سوئد چه‌طور مسیر تغییر را طی کرده‌است. نباید فراموش کرد که دهه‌یی که درباره‌ی آن صحبت می‌کنیم دهه‌ی ۵۰میلادی‌ست که جنگ سرد در جریان است و سوئد به عنوان یک کشور سوسیالیست در جهان شناخته می‌شود. وجود آزادی‌های جنسی در سوئد به این صورت در جهان تعبیر می‌شد که وقتی دولت برای همه‌چیز تصمیم بگیرد، اخلاقیات از بین می‌رود و همه‌ی مردم از زمان تولد تا زمان مرگ در کنترل دولت هستند. مسئله‌ی آموزش جنسی در مدارس از دهه‌ی ۳۰میلادی به بحث گذاشته‌شده‌بود و جامعه‌ی سوئد در دهه‌ی ۵۰ آمادگی کامل پذیرش آن را داشت.
در کنار این موضوع سوئدی‌ها اما از بالابودن مصرف الکل در سوئد شرمسار بودند. تا سال۱۹۵۵ مصرف الکل با تدارک دفترچه‌هایی کنترل شده‌بود. در حقیقت مردم می‌بایست این دفترچه‌ها را برای خرید الکل به‌همراه می‌داشتند. در این دفترچه جای مهر داشت و میزان خرید الکل با توجه به مسائل مختلفی چون مرد یا زن بودن خریدار، موقعیت اجتماعی او و میزان درآمد و ثروت او تعیین می‌شد. بعد از ازمیان‌برداشتن این دفترچه‌ها در سال ۱۹۵۵، مصرف الکل یکباره بالارفت. شرکت دولتی مشروبات الکلی درسوئد (systembolaget) در سال ۱۹۵۷ یک شرکت را به نام “تولید شراب” راه‌اندازی‌کرد. هدف از به‌راه‌انداختن این شرکت این بود که عادت سوئدی‌ها را در نوشیدن الکل‌های قوی به نوشیدن شراب تغییردهد.
اوا لننه‌من درموزه‌ی الکل می‌گوید: امروز ما در سوئد در مقایسه با گذشته شراب بیشتر و الکل‌های قوی کمتری می‌نوشیم. لننه‌من می‌افزاید: موضوع الکل همچنین بحث دیگری بود که روزنامه‌های کشورهای دیگر به آن پرداختند. آنها دو مساله‌ی روابط جنسی و مصرف الکل را به نوع سیستم موجود در دولت مربوط دانستند. این روزنامه‌ها می‌نوشتند که در این شرایط مردم احساس نارضایتی می‌کنند و به همین دلیل به رفتارهای غیراخلاقی چون رابطه‌ی جنسی و نوشیدن الکل روی‌می‌آورند.
هرچند که تمام دنیا در دهه‌ی ۵۰ با “گناه سوئدی” شوکه شد اما از دهه‌ی ۶۰ بود که سوئدی‌ها خود تغییراتی را آغازکردند. لننه‌من می‌گوید: دراین زمان که ما در گذار از دهه‌ی ۵۰ و ۶۰میلادی به‌سرمی‌بریم، باید بدانیم انقلاب جنسی در سوئد درحال وقوع‌است. قرص‌های ضدبارداری به زنان این امکان را می‌دهد تا از بارداری‌های ناخواسته جلوگیری کنند و به این ترتیب امکان بیشتری برای حضور آنها در محیط‌های کاری و تحصیلی فراهم می‌شود.
یکی دیگر از فیلم‌هایی که اعتراض‌های بسیاری را در خارج از سوئد به‌دنبال داشت، فیلم “من کنجکاو هستم- یک فیلم زرد” ساخته‌ی ویلگوت شومن بود. در این فیلم که در سال ۱۹۶۷ ساخته‌شد یک صحنه که در آن هنرپیشگان فیلم، لنا نی‌من و بوریه الستت عریان بودند، نشان‌داده‌شد. وجوداین صحنه به جنجال بزرگی تبدیل‌شد.
این فیلم همچنین به‌دلیل حضور اولوف پالمه در آن به موضوع بحث‌انگیزی در دولت سوئد نیز تبدیل‌شد. پالمه در آن زمان وزیر آموزش‌وپرورش سوئد بود. پالمه در سخنرانی خود در دولت درباره‌ی حضور خود در این فیلم گفت: در بخش مستند فیلم “من کنجکاو هستم- زرد” مصاحبه‌ای با من درباره‌ی طبقات اجتماعی در سوئد انجام‌شد. حرف‌هایی که من در آن فیلم مطرح می‌کنم با آداب خوب و تربیت معنوی جوانان سازگار است.
اوا لننه‌من می‌گوید: این درست در میانه‌ی دهه‌ی ۶۰میلادی‌ست که سوئد خود را با هویت جدیدش بازمی‌یابد. لننه‌من می‌افزاید: وقتی‌که مقاله‌ی روزنامه‌ی “تایم” منتشرشد سفارت سوئد در بریتانیا به آن اعتراض کرد و گفت که مساله‌ای که در آن مقاله آمده واقعیت ندارد. سفارت سوئد اعلام کرد که ما نه تنها فاسد و هرزه نیستیم بلکه تنها برخلاف دیگران عقب‌افتاده نیستیم. مسائل موجود مباحثی‌ست که دیگران از درک آن عاجزند. سوئد دارای یک دموکراسی جنسی است و در این کشور برابری برای همگان وجوددارد. حق جلوگیری از بارداری و سقط جنین متعلق به همه است.
انقلاب جنسی دهه‌ی ۶۰میلادی سوئد را به سوی گسترش این گناه پیش‌برد. سوئد در دهه‌ی ۷۰میلادی به مقصد کارگردانان جهان برای ساخت فیلم‌های پورنو تبدیل‌شد. بیشتر این فیلم‌ها در دالارنا ساخته شد.
پس از سه دهه آزاداندیشی شرایط در دهه‌ی ۸۰میلادی با شیوع بیماری ایدز تغییرکرد. در دهه‌ی ۹۰ خرید و فروش امور جنسی ممنوع‌شد تا به این ترتیب از گسترش روسپی‌گری جلوگیری شود. ازنظر اوا لننه‌من امروز یک ترس از برهنگی در جامعه در حال شکل‌گیری‌ست.
منبع: رادیو فارسی سوئد
No comments:
Post a Comment